(ភ្នំពេញ) ជារឿយៗការទិញ-លក់ដីពុះឡូតិ៍ តែងត្រូវបានអ្នកជំនាញ ក៏ដូចជាមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់ក្រសួងដែនដីនគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ចេញសេចក្ដីប្រកាស និងព្រមានជាហូរហែរដល់អ្នកទិញ ក៏ដូចជាអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ផងដែរ ចៀសវាងកើតមានហានិភ័យនានា ដែលប្រាសចាកពីច្បាប់អនុញ្ញាត ជាពិសេសការបំបែបក្បាលដី និងចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់មិនបានត្រឹមត្រូវតែម្ដង។
តើការបំបែកក្បាលដី ឬចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិខុសនីតិវិធីច្បាប់ នឹងកើតមានបញ្ហាបែបណា?
លោក ធី ប៊ុនធឿន នាយកផ្នែកទីផ្សារ និងផ្នែកលក់ក្រុមហ៊ុនពុះដីឡូតិ៍នៅស្រុកអង្គស្នួល ស្ថិតនៅតាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ៤ ដែលជាតំបន់កំពុងមានការផុសផុលយ៉ាងខ្លាំងលើការពុះដីឡូតិ៍លក់ បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី៦ កុម្ភៈកន្លងមកថា ជាទូទៅចំពោះការពុះដីឡូតិ៍លក់ ក្រុមហ៊ុនដែលជាអ្នកអភិវឌ្ឍត្រូវទទួលខុសត្រូវទៅលើការរៀបចំឯកសារស្របច្បាប់ទៅឱ្យអតិថិជនរបស់ខ្លួន ដែលក្នុងនោះការបំបែកក្បាលដី ឬការរៀបចំឯកសារស្នើសុំប័ណ្ណម្ចាស់កម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់ ដែលទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងគឺជារឿងសំខាន់បំផុត ហើយវាក៏ជាការបង្កើនទំនុកចិត្តដល់អតិថិជនផងដែរ។
លោកបន្តថា “ការរៀបចំឯកសារពាក់ព័ន្ធ នឹងការស្នើសុំប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ (វិញ្ញាបនប័ត្រសម្គាល់ម្ចាស់អចលនវត្ថុ) ត្រូវមានការទទួលស្គាល់ពីអជ្ញាធរ ចាប់ពីថ្នាក់មូលដ្ឋានឡើងទៅរហូតដល់ថ្នាក់ខេត្ត (មន្ទីរ) ទើបហៅថាស្របច្បាប់ពេញលេញ”។
លោក ធី ប៊ុនធឿន បានបន្តថា កាលពីមុនការរៀបចំឯកសារស្នើសុំ គឺមានភាពងាយស្រួល ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៩ រហូតមកហាក់មានភាពពិបាកក្នុងការស្នើសុំ រហូតមានក្រុមហ៊ុនពុះដីឡូតិ៍មួយចំនួនបានរំលងពីនីតិវិធី ឬចេញលិខិតប្រាស់ចាកពីច្បាប់ទៅឱ្យអតិថិជនរបស់ខ្លួន (ឆបោក) ដែលធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការលក់របស់ខ្លួនទទួលបានជោគជ័យទៅតាមគម្រោង ដែលប្រការនេះវានឹងផ្តល់ភាពលំបាក ទៅដល់អតិថិជននៅថ្ងៃអនាគត។
ជាមួយគ្នានេះលោកឧកញ៉ា នួន រិទ្ធី ដែលជាអ្នកជំនាញផ្នែកវិស័យអចលនទ្រព្យ និងជាអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន Khmer Foundation Appraisal បានលើកឡើងផងដែរថា ភាគច្រើនអ្នកទិញ មិនបានដឹងច្បាស់ពីបញ្ហាផ្លូវច្បាប់នោះទេ ដែលវាក៏ជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ក្រុមហ៊ុន ដែលជាអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ទាំងស្រុង ហើយចំពោះក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនដែលមិនមានលទ្ធភាព ក្នុងការរៀបចំឯកសារក្នុងការស្នើសុំបំបែកក្បាលដី និងចេញបណ្ណសម្គាល់ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិឱ្យអតិថិជរបស់ខ្លួន អាចបណ្តាលមកពីក្រុមហ៊ុនទាំងនោះមិនបានចុះបញ្ជីស្របច្បាប់នៅឡើយ ហើយប្រកាសលក់ពុះដីឡូតិ៍បែបអាណាធិបតេយ្យ ដែលប្រការនេះវាបង្កហានិភ័យខ្ពស់ ដល់អតិថិជននៅថ្ងៃអនាគត ឬអាចឈានដល់ការខាតបងទ្រព្យទាំងស្រុង។
លោកបន្តថា “អតិថិជនចាំបាច់ត្រូវស្វែងយល់ ពីកត្តាផ្លូវច្បាប់ពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនមុននឹងសម្រេចចិត្តចំណាយលុយទិញដីឡូតិ៍ទាំងនោះ ដូចជា សួរនាំឱ្យដឹងច្បាស់ថា តើក្រុមហ៊ុនដែលជាអ្នកលក់មានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវឬទេ ? តើក្រុមហ៊ុន មានអាជ្ញាប័ណ្ណ ដែលទទួលស្គាល់ដោយក្រសួង និងមានជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបណ្ដឹងឬទេ?”។
លោកបន្តថា “ជាមួយគ្នានេះ អតិថិជនក៏ត្រូវដឹងពីប្រវត្តិដី រួមជាមួយនឹងការស្វែងយល់ពីប្លង់គោលរបស់ក្រុមហ៊ុនស្របតាមគោលការណ៍ និងសេចក្ដីជូនដំណឹង (ស,ជ,ណ) របស់ក្រសួងជាដើម ដូចជាទំហំផ្លូវត្រូវទុកយ៉ាងយ៉ាងតិច៨ម៉ែត្រ មានបណ្តាញអគ្គិសនី មានប្រពន្ធបង្ហូរទឹកត្រឹមត្រូវ ដែលទាំងអស់នេះ អតិថិជនត្រូវតែទាមទារស្វែងយល់ឱ្យបានលម្អិត ហើយអ្វីដែលសំខាន់ តើតំបន់អភិវឌ្ឍដែលពុះដីឡូតិ៍ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងគម្រោងប្លង់មេរបស់ក្រសួងដែរឬទេ ដើម្បីចៀសវាងមានបញ្ហាទៅថ្ងៃក្រោយ”៕